Λούρια, Σαλβαντόρ

(Salvador Luria, Τορίνο, Ιταλία 1912 – 1991). Αμερικανός βιολόγος, ιταλικής καταγωγής. Σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο του Τορίνο και συνέχισε διεξάγοντας έρευνες αρχικά στο Παρίσι (1938-40) και αργότερα σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, όπου μεταξύ άλλων δίδαξε ως καθηγητής μικροβιολογίας και βιολογίας στο ΜΙΤ (από το 1959). Διετέλεσε μέλος επιστημονικών εταιρειών, ακαδημιών και επιτροπών επιστημονικών εκδόσεων. Στις ΗΠΑ συνεργάστηκε με τον Ντελμπρούκ, μελετώντας τους βακτηριοφάγους (ομάδα ιών που προσβάλλουν βακτήρια και δεν είναι παθογόνοι για τον άνθρωπο· βλ. λ. ιοί) που είχαν ανακαλυφθεί ήδη από το 1915 και είχαν αποτελέσει αντικείμενο εκτεταμένων επιστημονικών ερευνών οι οποίες όμως δεν είχαν καρποφορήσει ιδιαίτερα. Κατά την περίοδο 1940-45 διατύπωσαν τις αρχές του πολλαπλασιασμού των βακτηριοφάγων, τις ποσοτικές μεθόδους και τα στατιστικά κριτήρια για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των μελετών, προτείνοντας κριτήρια για τη διάκριση των μεταλλάξεων από άλλου είδους τροποποιήσεις στους βακτηριοφάγους και στα βακτήρια. Άρχισαν να εξερευνούν την αλληλεπίδραση των βακτηριοφάγων, όταν δύο τύποι προσβάλλουν το ίδιο βακτήριο. Το 1969, ο Λ. μοιράστηκε μαζί με τους Μαξ Ντελμπρούκ και Άλφρεντ Χέρσεϊ το βραβείο Νόμπελ φυσιολογίας και ιατρικής, για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τον κύκλο αναπαραγωγής και τη γενετική δομή των ιών. Τα ερευνητικά εργαστήρια των τριών επιστημόνων συνεργάστηκαν στενά με ελεύθερη ανταλλαγή πληροφοριών και υλικού. Τα πειράματα του Λ. σχετικά με την ακτινοβολία στους βακτηριοφάγους και τις μετατροπές που προκαλεί στο βακτήριο η προσβολή του από βακτηριοφάγο αποτέλεσαν μοντέλο για τη μελέτη του τρόπου που οι ογκογόνοι ιοί μετατρέπουν σε καρκινικά τα κύτταρα του οργανισμού-ξενιστή.